Cách sống sót trong vụ lở đất

Mùa mưa bão có thể gây nhiều nguy hiểm, đặc biệt là sạt lở đất. Để phòng tránh tốt nhất, chúng ta cần hiểu nguyên nhân gây sạt lở đất. Có hai nguyên nhân chính:

Nguyên nhân do tự nhiên:

Lượng mưa kéo dài hoặc mưa lớn có thể làm cho đất bão hòa nước, làm giảm tính ổn định và tăng khả năng sạt lở đất.

Quá trình xói mòn tự nhiên, do tác động liên tục của nước hoặc gió, có thể làm yếu đi sườn dốc theo thời gian và làm cho chúng dễ bị trượt.

Nguyên nhân do con người:

Các hoạt động phá rừng, xây dựng trên đồi núi, khai thác mỏ và xây đường có thể làm thay đổi tính ổn định tự nhiên của môi trường và gây ra sạt lở đất. Đào bới và loại bỏ thảm thực vật trên mặt đất cũng có thể làm yếu đi sườn dốc, làm cho chúng dễ bị sạt lở hơn.

Thay đổi mực nước ngầm do khai thác quá mức cũng có thể ảnh hưởng đến tính ổn định của sườn dốc, làm giảm ma sát và sự gắn kết của đất, gây ra sạt lở đất.

Khi xảy ra sạt lở đất, để sống sót, chúng ta cần thực hiện các biện pháp sau:

Lắng nghe các âm thanh bất thường: Nếu nghe thấy tiếng răng rắc, tiếng ầm ầm hoặc các âm thanh giống như tiếng xe lửa chạy, có thể có dấu hiệu về một trận sạt lở đất sắp xảy ra. Hãy chú ý đến các dấu hiệu cảnh báo trước đó như mưa lớn, đất nứt nẻ hoặc dịch chuyển không bình thường, hoặc nước xuất hiện đột ngột trên sườn dốc.

Hành động ngay lập tức: Nếu nghe thấy âm thanh bất thường, chúng ta có khoảng 60 giây để phản ứng trước khi sạt lở đến nơi ở của chúng ta. Hãy di chuyển đến vùng đất cao hơn ngay lập tức. Tuy nhiên, không nên đi lên dốc trực tiếp theo hướng sạt lở. Thay vào đó, di chuyển sang một bên hoặc lên dốc, vì điều này thường an toàn hơn so với cố gắng chạy ngang qua khu vực sạt lở hoặc xuống dốc.

Tránh ở gần các khu vực bên dưới sườn dốc, như chân vách đá, hẻm núi hoặc đồi, đặc biệt khi có mưa lớn hoặc sau một thời gian mưa kéo dài.

Tìm nơi trú ẩn cao hơn: Hãy di chuyển lên nơi cao nhất có thể, như lên tầng hai, lên mái nhà hoặc thậm chí chỉ nhảy lên một quầy bếp trong nhà. Việc leo lên cao sẽ giảm đáng kể nguy cơ tử vong. Người ở tầng trên, gác mái hoặc mái nhà có tỷ lệ sống sót cao hơn gấp 12 lần so với người ở tầng dưới. Nếu không thể di chuyển đến nơi cao hơn, hãy nằm xuống cuộn tròn như con tôm để giảm tổn thương. Đặt hai tay lên đầu để mũi có một ít không gian để thở. Đa phần người mất mạng trong sạt lở đất do ngạt bùn hoặc ngạt thở do đất đè lên ngực.

Sau khi sạt lở đất kết thúc: Trong trường hợp bị mắc kẹt dưới đống đổ nát, trong căn phòng nhỏ hoặc trên tầng cao hơn, chúng ta có thể gặp nguy hiểm. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng gần một nửa số người bị mắc kẹt trong sạt lở đất thiệt mạng, 28% tự thoát ra ngoài và 20% được cứu sống. Trong số những người được cứu, có 11% đã được tìm thấy nhờ sự phản ứng nhanh như hướng dẫn trên, và trong số đó có 77% được tìm thấy trong vòng vài phút đầu tiên. Thời gian rất quan trọng. Nếu bị mắc kẹt, chúng ta có thể bị thương và có nguy cơ ngạt thở do áp lực hoặc không khí bị hạn chế trong không gian nhỏ cố gắng vẫy tay lên khỏi đống đổ nát nếu có thể và tạo ra tiếng ồn để thu hút sự chú ý, ví dụ như đập vào các mảnh vỡ. Hãy giữ bình tĩnh và không hét quá to và kéo dài, để tiết kiệm năng lượng. Nếu không có hiệu quả trong những phút đầu tiên, hãy tiếp tục giữ bình tĩnh, hít thở nhẹ nhàng và chờ đợi cứu hộ.

Nếu có thể, hãy sử dụng điện thoại di động hoặc các phương tiện liên lạc khác để gọi cầu cứu và thông báo vị trí của bạn. Cố gắng duy trì sự kết nối với những người xung quanh để tăng cơ hội được cứu hộ.

Trong tình huống mắc kẹt, hãy kiên nhẫn chờ đợi đội cứu hộ đến và tuân theo hướng dẫn của họ. Đừng cố tự mình di chuyển hoặc tìm đường ra nếu không có kỹ năng và kiến thức cần thiết.

Hơn nữa, việc chuẩn bị trước cũng rất quan trọng. Hãy tìm hiểu về khu vực mà bạn sống, đặc biệt là về nguy cơ sạt lở đất và các biện pháp phòng ngừa. Xây dựng một kế hoạch gia đình và định sẵn các điểm họp và tuyến đường an toàn để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp.